Broń pancerna z II wojny światowej

M4 Sherman to legendarny amerykański czołg średni zbudowany dla sił alianckich w czasie II wojny światowej. W amerykańskiej armii zajął on miejsce czołgów M3 Lee i Grant. Wojenny debiut czołgu M4 Sherman miał miejsce jesienią 1942 roku w czasie drugiej bitwy pod El-Alamain.

Shermany mogły jednak stanowić zagrożenie tylko dla relatywnie niewielkich czołgów niemieckich, takich jak Panzer III oraz Panzer IV, z którymi zmierzyły się w Afryce.

Nie mogły się natomiast równać z ciężkimi i doskonale uzbrojonymi Panterami i Tygrysami. Starcie z nimi bezlitośnie obnażyło wszystkie wady Shermanów: słaby pancerz, zbyt wysoką sylwetkę i niewygórowane parametry armaty.

Ustępujące pod każdym względem niemieckim czołgom, Shermany okazały się niezastąpione w wojnie na Pacyfiku. Górowały one nad lekkimi czołgami japońskiej konstrukcji.

Szczegóły techniczne Shermanów

Amerykański M4 Sherman był w czasie II wojny światowej jednym z najliczniej produkowanych czołgów. Wypuszczono aż 48 347 egzemplarzy. Produkcja Shermanów była tania, dlatego łatwo je było wprowadzić do masowej produkcji.

Produkcji M4 nie zatrzymały nawet ich liczne wady. Nie bez powodu nazywano je „ronsonami” (od nazwy zapalniczek) – trafione pociskami łatwo się zapalały, stając się śmiertelnymi pułapkami dla wielu alianckich czołgistów. Eksplozje amunicji rozrywały je na strzępy (dosłownie). Zbyt słaba konstrukcja kadłuba, zbyt wysoka sylwetka i cienki pancerz sprawiały, że w ogniu walki M4 były masowo rozstrzeliwane przez pojedyncze nawet Pantery i Tygrysy.

Wobec tych niedoskonałości, jedynym atutem Shermanów była ich ilość (średnio na 5 Shermanów przypadała jedna Pantera). Zniszczone czołgi mogły natychmiast zostać zastąpione przez nowe egzemplarze. Przewagę liczebną Shermanów wykorzystywano także taktycznie, zajeżdżając Pantery od tyłu i z boku i przebijając ich, cieńszy w tym miejscach, pancerz.

Zgodnie z założeniami projektantów, Shermany napędzać miały silniki Wright Continental. Jednakże ze względu na niewystarczającą ich ilość, stosowano inne jednostki napędowe: (między innymi wysokoprężne General Motors i Caterpillar, benzynowe Ford V-8 i Chrysler).

By wzmocnić kadłub przytwierdzano do niego stalowe płyty pancerne, pochodzące z wraków tych pojazdów.

W 1944 roku działo kalibru 75 mm zostało zastąpione przez działo 76-milimetrowe. Wiele modeli Shermanów było także wyposażone w haubice kalibru 105 mm. W importowanej wersji brytyjskiej – Sherman Firefly – stosowano działa siedemnastofuntowe.

M4 miały także swoje wersje przystosowane do desantowania z morza (Sherman DD). Wyposażono je w śruby napędowe i brezentowe osłony. Czołgi M4 DD zostały wykorzystane w czasie inwazji na Normandię (1944). Część z nich zatonęła wówczas zaraz po zjechaniu do wody.

Na podwoziu Shermana zbudowano wiele późniejszych pojazdów bojowych, między innymi: działa samobieżne M10 76,2 mm, działa samobieżne M7N1 105 mm, niszczyciele czołgów M36 (z działem 90 mm), M40 (z działem 155 mm), M43 (z haubicą 203 mm).

M4 Sherman – dane techniczne:

załoga: 5 osób (dowódca, artylerzysta, ładowniczy, kierowca, pomocnik kierowcy)

masa: 31,8 t

pancerz: do 105 mm

długość: 5,92 m

szerokość: 2,62 m

wysokość: 2,74 m

uzbrojenie: 1×75 mm działo M3, 2×7,62 mm KM (jeden sprzeżony, drugi w kulistym jarzmie z przodu kadłuba), 1×12,7 mm KM

silnik: 410 KM, General Motors 6046, dwunastocylindrowy dwurzędowy diesel

prędkość: od 40 do 48 km/h

zasięg maksymalny: 240 km